Is uw onroerend goed opgenomen in een vastgestelde inventaris, dan zijn er juridische gevolgen. Bij de verkoop of verhuur (voor meer dan negen jaar) van het onroerend goed, bent u dan ook verplicht om te vermelden dat het pand is opgenomen in een vastgestelde inventaris en welke de juridische gevolgen zijn:

1. Als eigenaar van bouwkundig erfgoed kunt u een afwijking vragen van de geldende EPB-eisen. Dit zal echter enkel toegestaan worden als dit noodzakelijk is om de erfgoedwaarde van het onroerend goed in stand te houden.
2. Zonevreemde gebouwen – panden die niet in de juiste bestemming liggen – kunnen makkelijker een nieuwe functie krijgen wanneer ze zijn opgenomen in een vastgestelde inventaris. Zo kan een hoeve in agrarisch gebied zonder al te veel problemen een niet-agrarische functie krijgen.
3. In de sociale woningbouw is er een prijsplafond voor renovatiekosten. Aangezien bij sociale woningen met erfgoedwaarde sociale huisvesting door renovatie wordt gestimuleerd, gelden er hier specifieke afwijkingen. De normen voor sociaal wonen vindt u op de website van de Vlaamse Overheid.
4. Wilt u sloopwerken uitvoeren bij een vastgesteld erfgoed, dan moet u hoe dan ook een omgevingsvergunning aanvragen bij uw stad of gemeente. Zij zullen u de vergunning enkel toekennen mits een grondige motivatie. Bovendien moeten ze kunnen aantonen dat de erfgoedwaarden grondig in acht werden genomen bij hun beslissing.
5. Een erkende onroerenderfgoedgemeente kan toelatingsplichten opleggen voor werken aan het onroerend goed.
6. Naast de rechten en plichten is er ook een financiële ondersteuning voor eigenaars van een vastgesteld bouwkundig erfgoed. Zo kunt u in aanmerking komen voor een zogenaamde erfgoedlening. Bovendien bieden sommige steden, gemeenten en provincies premies of andere financiële ondersteuning aan voor het behoud en beheer van vastgesteld bouwkundig erfgoed. Vraag dit steeds na bij uw omgevingsambtenaar.