Feitelijk samenwonend

Feitelijk samenwonend is wanneer u samenwoont met iemand, maar geen verklaring van wettelijke samenwoning aflegt bij uw stad of gemeente. Zo’n feitelijk gezin heeft volgens de wet geen rechten en verplichtingen tegenover elkaar.

Het voordeel hierbij is dat wanneer het misloopt in de relatie, u er gewoon een punt achter kunt zetten. Het nadeel is dat u minder beschermd bent. Zo kunt u uit het huis worden gezet indien de woning werd aangekocht door uw partner of indien het huurcontract enkel op zijn of haar naam staat. Bij een feitelijke samenwoning blijft degene die de woning aankocht namelijk enige eigenaar. Ook bij een huurovereenkomst afgesloten door de partner, is enkel deze gebonden aan het contract. U kunt u wel laten inschrijven als medehuurder, mits toestemming van de partner.

Wilt u feitelijk samenwonen, maar met meer zekerheid, dan kunt u een samenlevingscontract tekenen bij de notaris. Hierin staat dan bijvoorbeeld van wie welk goed is of wie de huur betaalt wanneer jullie wegen scheiden.

Daarnaast blijft de fiscus jullie beschouwen als twee afzonderlijke personen die elk een belastingaangifte dienen in te vullen. Indien jullie kinderen hebben, moet bepaald worden wie welk kind ten laste neemt. Bovendien kunnen jullie niet van elkaar erven tenzij anders vastgelegd in een testament. Belangrijk hierbij is wel dat u meer successierechten zult betalen als feitelijk samenwonenden.

Wettelijk samenwonend

Wettelijk samenwonend is wanneer u een verklaring van samenwoning aflegt voor de burgerlijke stand van uw woonplaats. Wettelijk samenwonen biedt meer bescherming dan feitelijk samenwonen. Zo hebben jullie bijna dezelfde rechten en plichten als een getrouwd koppel.

Dit betekent dat steeds toestemming van beide partijen nodig is om de woning te verkopen, verhuren of schenken, zelfs wanneer slechts één van de twee eigenaar is. Voor een overeenkomst op maat kunt u echter ook als wettelijk samenwonenden een samenlevingscontract laten opstellen bij de notaris.

Op vlak van fiscaliteit beschouwt de fiscus jullie tijdens het eerste jaar nog steeds als twee afzonderlijke personen die elk een belastingaangifte moeten doen. U dient ook vast te leggen wie welk kind ten laste neemt. De jaren erop mag u een gezamenlijke aangifte invullen en neemt één iemand alle kinderen ten laste. Die persoon is dan het officiële gezinshoofd.

Daarnaast erft u als wettelijk samenwonenden wél automatisch van elkaar, tenzij anders bepaald in een testament. U erft echter wel enkel het vruchtgebruik van de woning en de inboedel, niet de volledige eigendom.