Bij de start van 2023 werd de renovatieverplichting in het leven geroepen voor residentiële gebouwen met het EPC-label E en F. Het behalen van een EPC-label D is hierbij de eerste tussenstap in het langetermijnpad van de Vlaamse Overheid. Het uiteindelijke doel van dit langetermijnpad is een EPC-label A voor alle woningen en appartementen in Vlaanderen tegen 2050.

Wat is een EPC-label?

Een EPC-label is een label dat wordt toegevoegd aan het energieprestatiecertificaat (EPC) op basis van de energiescore. Dit label gaat van A+ (erg energiezuinig) tot F (erg energieverslindend). Het doel van het EPC-label is de kandidaat-koper of -huurder enerzijds een indicatie geven van de energiekosten. Anderzijds zou het de koper moeten aanzetten om de woning energetisch te renoveren.

Voor wie geldt de renovatieverplichting?

De renovatieverplichting geldt voor alle nieuwe eigenaars (door een aankoop, schenking, …) van een residentieel gebouw (woning of appartement) met het EPC-label E of F. Er is hierbij steeds sprake van een notariëleoverdracht in volle eigendom. Enkele belangrijke kanttekeningen:

1. Zodra de overdracht in volle eigendom gebeurt via een notariële akte is de renovatieplicht van kracht, ook als slechts een percentage van het eigendom in volle eigendom wordt overgedragen;
2. De renovatieplicht is van kracht bij eender welk type transactie in volle eigendom via een notariële akte: effectieve verkoop, schenking, afstand-deling, ruil, etc.;
3. Als enkel het vruchtgebruik of de naakte eigendom wordt overgedragen, dan gaat het niet om een overdracht in volle eigendom en geldt er geen renovatieverplichting;
4. Ook een erfenis valt niet onder een notariële overdracht in volle eigendom en is dus niet onderworpen aan een renovatieverplichting. Let op, wanneer er reeds een renovatieverplichting rust op een woongebouw, zult u deze verplichting wel mee erven als erfgenaam. De nieuwe eigenaar moet dan binnen de resterende termijn voldoen aan de renovatie-eisen.

Uitzonderingen die niet onderworpen worden aan de renovatieverplichting

In uitzonderlijke gevallen vervalt de renovatieverplichting, ondanks dat er een notariële overdracht in volle eigendom plaatsvindt. Dit wanneer de overdracht gebeurt tussen twee natuurlijke personen die beiden reeds eigenaar zijn van het residentiële gebouw in kwestie en waarbij minstens één van hen er zijn hoofdverblijfplaats behoudt. Een voorbeeld hierbij is wanneer een eigenaar de andere eigenaar uitkoopt na een echtscheiding of beëindiging van een wettelijke samenwoning.

Daarnaast vervalt de renovatieverplichting ook wanneer u uw woongebouw binnen de vijf jaar na aankoop sloopt. Tijdelijke constructies die minder dan twee jaar in gebruik worden genomen, zijn eveneens vrijgesteld van de renovatieverplichting.

Hoe werkt de renovatieverplichting bij de aankoop van een appartement binnenin een gebouw met mede-eigendom?

Wie een appartement aankoopt binnenin een gebouw met mede-eigendom en te maken krijgt met een renovatieverplichting, zal niet alleen renovatiewerken aan het appartement zelf moeten uitvoeren, maar mogelijks ook aan de gemene delen. Welke werken er aan de gemene delen mogen of moeten worden uitgevoerd, wordt beslist tijdens de algemene vergadering van een VME. Hierbij is telkens een gewone meerderheid van 50% + 1 nodig om de wettelijk verplichte werken te laten doorgaan.

Het is van belang om als mede-eigenaars als een blok achter de energetische werken te staan, ook als uw eigen appartement op dit moment nog niet aan de renovatieverplichting is onderworpen. Stemt u als VME namelijk tegen de renovatiewerken aan de gemene delen, zoals de schildelen of collectieve verwarming, dan zal dit  in de toekomst leiden tot een minwaarde van ieder appartement.

Wat als het gebouw binnen de 5-jarige renovatietermijn van eigenaar verandert?

Wanneer een residentieel gebouw binnen de renovatietermijn van vijf jaar van eigenaar verandert, dan moet de nieuwe eigenaar binnen de resterende termijn voldoen aan de renovatie-eisen waaraan de vorige eigenaar werd onderworpen. De renovatieplicht hangt dus vast aan het residentiële gebouw.

Wat als het woongebouw ook een niet-residentieel deel omvat (praktijk, kantoor,…)?

Om te bepalen of uw eigendom wordt onderworpen aan de renovatieverplichting, wordt steeds gekeken naar de hoofdbestemming van het gebouw. De hoofdbestemming is hierbij de bestemming met de grootste bruikbare vloeroppervlakte. Stel dus dat uw praktijk 70% van uw vloeroppervlakte inneemt, dan is de hoofdbestemming niet-residentieel en bent u vrijgesteld van de renovatieverplichting. Gaat het echter slechts om een klein kantoor en is de grootste vloeroppervlakte nog steeds bestemd voor bewoning, dan valt uw gebouw onder de residentiele renovatieverplichting.

Wat zijn de volgende stappen in het langetermijnpad van de regering?

Het langetermijnpad van de regering is een plan om alle woongebouwen tegen 2050 te voorzien van een EPC-label A. Het behalen van een EPC-label D is hierbij een eerste tussenstap, waarbij er verstrengingen zullen volgen in 2028, 2035, 2040 en 2045.

Zo moet u vanaf 2023 dus als nieuwe eigenaar van een woning of appartement, binnen de vijf jaar na overdracht een EPC-label D behalen. Als u uw woning vanaf 2028 verwerft, dan zult u het verstrengde EPC-label C moeten behalen. Vanaf 2035 wordt dit opgetrokken naar EPC-label B (C voor appartementen) en vanaf 2040 naar EPC label A (B voor appartementen). Vanaf 2045 zullen alle nieuwe eigenaars van een woning of appartement het EPC-label A moeten behalen binnen de renovatietermijn van vijf jaar.

Hieronder een volledig overzicht van het langetermijnpad van de regering:

Denkt u eraan om een bestaande woning te kopen en bekijkt u graag hoe u kunt voldoen aan de renovatieverplichting?

Bekijk ons aanbod en laat u bijstaan door een deskundige partij.

Maakt u zich liever geen zorgen over de renovatieverplichting?

Bekijk ons nieuwbouwaanbod, waarbij iedere unit steeds voldoet aan de geldende EPB-eisen.

Bron: De Vlaamse Overheid